رود های بختیاری
۱-رودخانه زاینده رود:از چشمه هایی پر آب در دامنه شمال شرقی زردکوه و از چشمه های بزرگ در جنوب روستای دیمه سرچشمه میگیرد. این چشمه 11 کیلومتر از آب کوهرنگ فاصله دارد. پیش از آنکه به آب کوهرنگ به پیوندد, با نهر دیگری به نام " آب خوربه " ( که ازکوه کتف برد,در شرق زرد کوه سرچشمه میگیرد واز روستاهای گاومیشه , قلعه مرغ , و راک میگذرد) , در محلی به نام " قلعه سبزی " متصل میشود.
در نزدیکی این محل تونل کوهرنگ در جنوب چلگرد حفر شده است که بخشی از آب کوهرنگ را پس از اتصال با شاخه "میان رودان "(از کوه پلشت در شمال دهستان شوراب سرچشمه میگیرد و از سوی شمال به جنوب سرازیر میشود و روستاهای نیاکان , محمد آباد , فانی آباد و قلعه میان رودان را پوشش میدهد ) به رود دیمه وصل میکند. ابتدای تونل کوهرنگ در نزدیکی قلعه ملک آباد است که تا چلگرد یک کیلومتر فاصله دارد . سپس این رود دره تنگ گزی ( حدود طبیعی شهرستان شهرکرد و فریدن )را میپیماید ودر روستاهای آنجره و طهماسبی , نهری که به رودخانه نعل اشکنان شهرت دارد ( از بلندی زراب در غرب قلعه زهرمار سرچشمه گرفته ) از جنوب به شمال جریان دارد , که این نهر شاخه پنجم رودخانه زاینده رود را تشکیل میدهد . رودخانه نعل اشکنان همیشه پر آب نیست و تابستان ها خشک میشود .
رودخانه زاینده رود در حوالی شوراب کوچک به طرف مشرق می پیچد و راهی جلگه اصفهان میشود .
2-رودخانه کارون : از حوالی روستای نافج در شمال شهرکرد , سرچشمه میگیرد و به سوی جنوب روان است , که مورد استفاده زمینهای زراعتی سر راه خود قرار میگیرد . اهالی روستاهایی چون شمس آباد و منطقه شرکت سهامی زراعتی که با احداث سد در مسیر آن , آب مورد نیاز کشاورزی خود را تامین میکنند.و پس از عبور از لیلی سری وارد رودخانه کیار ( جهان بین ) میشود.این دو رود در مسیر شرقی-غربی جریان میابد تا به شاخه سراب میپیوندد و پس از آن وارد دره تنگ درکش ورکش میشوند .
شاخه اصلی کارون , که به ماربره و درغون نیز موسوم است , در شرق زرد کوه , دراشکفت از دهستان بازفت سرچشمه میگیرد و با جهت شمال غربی به جنوب شرقی از روستاهای ملک آباد , سبز علی آباد و افسر آباد می گذرد و وارد دهستان پشتکوه میشود. پس از گذر از روستاهای اشتک , قلعه درویش و دره شو در هفت پیران آب دیناران را در بر میگیرد و در نزدیکی دوپلان به آب سبز کوه (رودخانه درکش ورکش ) می پیوندد. پس از گذر از روستای آب سفید جهت رودخانه کارون از شمال غربی به جنوب شرقی است و پس از عبور از برنجکان , دره بید ,دره یاس و روستای معدن در جنوب این روستا به شاخه دیگری به نام لردگان متصل میشود و از آن پس به سمت شرق حرکت میکند. در سر راه خود به سوی مغرب , رود خرسان که از شرق لردگان میاید در پل شلیل به آن میرسد و سپس آب بازفت را که از ارتفاعات زرکوه سرچشمه گرفته و در جنوب شاخه اصلی کارون و به موازات آن از شمال غربی به جنوب شرقی رهسپار است ,در بر میگیرد . بعد از عبور از شلیل به رودشالو معروف میشود زیرا طوایف لجمیر اورک و شالو در مسیر آن قرار دارند , پس از دره ها و پیچ و خم کوهستان ها وارد سوسن و پس از عبور از دماغه ای وارد حریم " امام زاده سلطان ابراهیم " میشود و از آنجا در محل " گدار بردقمچی" به دریاچه سد میریزد و راهی دشت های همیشه سوزان خوزستان خواهد شد و از شوشتر مسیر خود را بسوی اهواز و سرانجام خرمشهر و پهنه خلیج فارس ادامه میدهد.
رود کیار : از کوههای دهنو در شرق و نزدیکی بروجن (گندمان) سرچشمه میگیردو با جذب آبهای دامنه های آن به سوی ده "سورک" پیش میرود و پس از گذر از روستاهای دزک , کشتکان , موسی آباد , تشنیز و خراجی به رودخانه شهرکرد می پیوندد.
رودخانه سراب: از شمال غربی روستای باباحیدر در دهستان " میزدج" سرچشمه میگیرد و با جهت شمال غربی به جنوب شرقی حرکت میکند , در فاصله بیدنه تا باباحیدر عمق این رود از سطح زمین در حدود 30متر است که در نزدیکی روستای باباحیدر اختلاف سطح کاهش میابد و به عرض رودخانه اضافه میشود.
رودخانه درکش ورکش: عمق بسترش به حدود 60متر میرسد و در نزدیکی "دوپلان" به شاخه اصلی رودکارون , ملحق میشود که از مجموعه نهر آب ها در ارتفاعات شمال شرقی پدید می آید که در واقع رود پر آب کارون از همین محل پدید می آید.
رودخانه لردگان: از لردگان در دهستان "خان میرزا" سرچشمه میگیرد و نهر آب کوچکتر را جذب میکند ,پس از سیراب کردن روستاهای سر راه خود و گذر از پشت پل معدن در جنوب روستای "معدن" به کارون ملحق میشود که عرض محل پیوند 4 متر میباشد.
3-رود دز :از کینو کوه در شمال شرقی بختیاری سرچشمه می گیرد و پس از گذشتن از راه های ناهموار و بستر دره های تنگ وارد " دورود" میشود . در قسمت شرقی درود ,رود دیگری که از بروجرد میرسد به رودخانه میپیوندد و پس از گذشتن از بستر کوه های قارون , بیشه , سفید دشت, کشور , تنگ هفت تنگ , تله زنگ , شهبازان , بالارود , به پشت سد دز وارد میشود .( بر روی این رودخانه سد دز بنا شده که قوسی شکل می باشد و چها توربین عظیم در آنجا بنا شده که برق حاصله وارد شبکه برق کشور میشود.
4-رود زرد : از دامنه منگشت سرچشمه میگیرد . در مسیر خود آب چشمه های متعددی که حاصل از آب های برف قله هاست در آن وارد میشود." در دره مال آقا" این رود عظمتی به خود میگیرد و بسوی باغ ملک سرازیر میشود و از آنجا بطرف " می داود " میرود. در این محل به سبب گذشتن از بستر سنگ های آهکی و املاح معدنی رنگ آب به زردی متمایل گردیده و از آنجا بسوی رامهرمز می رود که نام رود زرد را هم به همین دلیل روی آن گذاشته اند.سپس راه خود را بسوی جنوب می گشاید و از خلف آباد بسوی خلیج فارس روانه میشود تا فریاد کوه نشینان را به پهنه خلیج فارس برساند.
نقل از :http://www.cloob.com
نویسنده وبلاگ :